حداقل دستمزد کارگران در 1402 چقدر خواهد بود؟

یکی از موضوعات مهم درباره افزایش حقوق و دستمزد نیروهای کاری در سال 1402 متعلق به کارگران است. میزان افزایش حقوق کارگران هنوز به نتیجه خاصی نرسیده و تا امروز تصمیم قاطعی از سمت دولت برای میزان افزایش حقوق کارگران در سال 1402 گرفته نشده است. با وجود این نحوه تعیین حقوق و دستمزد کارگران براساس پارامترهایی مانند تورم و هزینه سبد معیشت کارگران افزایش پیدا می‌کند. اما شنیده‌ها می‌گویند حداقل افزایش حقوق 20درصد (یعنی حقوق 7 میلیون تومانی) در ماه خواهد بود. البته شایعاتی هم درباره حداقل حقوق 10 میلیون تومانی به گوش می‌رسد که بعید است با توجه به اوضاع دولت امکانپذیر باشد.

کارگران تامین اجتماعی در سال 1402 چقدر حقوق می‌گیرند؟

کارگران تامین اجتماعی در سال گذشته حداقل حقوق 5 میلیون و 700هزار تومان را می‌گرفتند. برای سال آینده هم گمانه‌زنی‌ها از افزایش 20درصدی حقوق کارگران تامین اجتماعی خبر می‌‌دهند. یعنی کسانی که بیمه تامین اجتماعی دارند، باید لااقل 7میلیون تومان در ماه دستمزد بگیرند. البته هنوز خبر قطعی و موثقی در این باره منتشر نشده و باید تا آخر سال منتظر ماند.

کارمندان دولت و بازنشستگان کشوری سال آینده چقدر حقوق می‌گیرند؟

ظاهرا تصیم دولت، وزارت تعاون و شورای عالی کار برای تمام کارکنان در ایران یکسان گرفته شده و اخبار و شنیده‌ها از افزایش 20 درصدی برای همه می‌گویند. این‌طور که پیداست، کارمندان دولت هم با افزایش حقوق در سال 1402  کمتر از 7 میلیون تومان حقوق نخواهد گرفت. برای بازنشستگان هم که سال گذشته حداقل 5 میلیون تومان حقوق می‌گرفتند، برای سال آینده کف حقوق 6 میلیون تومانی خواهد بود. البته جلسات کمیسیون اقتصادی مجلس هم برای افزایش 30درصدی حقوق بازنشستگان پیگیری می‌شود که در صورت انجام حداقل حقوق بازنشستگان کشوری 6 میلیون و 500 هزار تومان در سال 1402 خواهد بود.

حداقل دستمزد کارگران در سال 1401 چقدر بود؟

معمولا در دو ماه پایانی سال، همه به فکر تعیین حداقل حقوق برای سال آینده (در اینجا می‌شود سال 1401 شمسی!) هستند. خبرهایش به سرعت می‌چرخد و دست به دست می‌شود. چرا؟ چون تعیین حداقل حقوق، درصد افزایش همه حقوق‌ها را معلوم می‌کند، افزایش هزینه خدمات را مشخص می‌کند و…

بنابر اعلام وزیر کار، حداقل حقوق کارگران در سال 1401 حدود ۵۷.۴ درصد افزایش پیدا کرد. به این ترتیب این رقم‌ها را برای محاسبه حقوق باید در نظر داشت؛

• کمک هزینه مسکن از ۴۵۰ به ۶۵۰ هزار تومان افزایش پیدا کرد.
• بن کارگری از ۶۰۰ هزار تومان به ۸۵۰ هزارتومان افزایش پیدا کرد.

حداقل حقوق یک کارگر با دو فرزند ۶ میلیون و ۷۲۵ هزارتومان تعیین شد. حداقل حقوق یک کارگر با یک فرزند هم ۶ میلیون و ۳۰۷ هزار تومان اعلام شد.

جزئیات دستمزد کارگران در سال 1401

• حقوق روزانه: ۱۳۹,۳۲۵ تومان
• حقوق ماهیانه: ۴,۱۷۹,۷۵۰ تومان
• پایه سنوات روزانه: ۷,۰۰۰ تومان
• حق مسکن: ۶۵۰ هزار تومان
• بن کارگری: ۸۵۰ هزار تومان

جدول حداقل حقوق و دستمزد کارگران تامین اجتماعی در سال 1401

تمام افرادی که در شرکت‌های خصوصی، کارگاه‌ها، کارخانه‌ها و مشاغل آزاد کار می‌کنند و جزو بیمه‌شدگان تامین اجتماعی هستند، در بخش حقوق و دستمزد جزو کارگران تامین اجتماعی به حساب می‌آیند. یعنی حتی اگر شما کارمند شرکتی خصوصی باشید، اما بیمه تامین اجتماعی دارید، باز هم جزو کارگران تامین اجتماعی محسوب خواهید شد.

نکته: این رقم‌ها، برای کارگران با یک سال سابقه کار محاسبه شده و برای افرادی که سنوات بیشتری دارد، متفاوت است. در این جدول، نرخ افزایش درصد اهمیت دارد و می‌توانید بر اساس آن، حقوق سال آینده خود را محاسبه کنید.

افزایش حقوق کارمندان دولت

اگر در استخدام سازمان‌های دولتی یا وزارتخانه‌ها هستید، جزو کارمندان دولتی دسته‌بندی می‌شوید. برنامه دولت برای افزایش حقوق کارمندان دولت هم بالا بردن حقوق به صورت پلکانی است؛ یعنی اگر یک کارمند کمترین حقوق را می‌گیرد، بیشترین افزایش حقوق را دارد.

حقوق کارمندان دولتی برای سال 1401 افزایش حدود 60 درصدی خواهد داشت. علاوه بر آن مبلغ 533 هزار تومان هم در احکام کارگزینی تمام کارمندان اضافه می‌شود. یعنی اگر کارمندی امسال حداقل حقوق کارمندی –یعنی ۳ و نیم میلیون تومان- را می‌گرفت، با افزایش حقوق و البته اضافه شدن 533 هزار تومان، حدود  5 میلیون و 600 هزار تومان حقوق خواهد گرفت. این رقم می‌شود حداقل حقوق سال 1401 برای کارمندان دولتی.

نکته: تا زمان تصویب بودجه ۱۴۰۱ در مجلس و تایید شورای نگهبان تمامی رقم‌ها مطرح شده در این مطلب، برای افزایش حقوق کارمندان دولت در سال 1401 گمانه‌زنی و گفته‌های مسئولان است.

افزایش حقوق بازنشستگان کشوری

دولت قصد دارد مبلغ  533 هزار و 800 تومان و همین‌طور ۳ درصد افزایش پایه حقوق نسبت به سال گذشته را به عنوان افزایش حقوق بازنشستگان در سال 1401 در نظر بگیرد. پس برای فهمیدن میزان افزایش حقوق سال بعد، رقم حدود 500 هزار تومانی را به علاوه افزایش ۳ درصدی به حقوق سال گذشته‌تان اضافه کنید. اگر هم امسال بازنشسته خواهید شد، دولت در لایحه بودجه امسال سقف پاداش پایان خدمت را برای تمام کارکنان سازمان‌های دولتی و نیروهای مسلح که ۳۰ سال خدمت کرده‌اند، 445 میلیون تومان اعلام کرده است. البته این رقم سقف پاداش پایان خدمت است و برای تمام بازنشسته‌های امسال این رقم ثابت نخواهد بود.

نکته: خوب است بدانیم به چه کسانی بازنشستگان کشوری می‌گویند؛ طبق قوانین حقوق اداره کار، هر کسی که بین 25 تا 30 سال برای یکی از ادارات دولتی یا وابسته به دولت کار کرده باشد و البته بالای 55 سال هم سن داشته باشد، بازنشسته کشوری به حساب می‌آید. البته دولت در لایحه بودجه سال آینده پیشنهاد کرده بود سن بازنشستگی ۲ سال افزایش پیدا کند که با مخالفت مجلس مواجه شد.

افزایش حقوق مستمری بگیران تامین اجتماعی

افزایش حقوق مستمری بگیران تامین اجتماعی در سال 1401 شامل افرادی می‌شود که در حقیقت بازنشسته سازمان تامین اجتماعی هستند و بعد از 30 سال کار در کارگاه یا شرکت حصوصی یا مشاغل آزاد دیگر، بازنشسته این سازمان بیمه‌ای شده‌اند، اما در اصطلاحات حقوق و دستمزد، به این بازنشستگان، مستمری بگیران تامین اجتماعی گفته می‌‌شود.

سال گذشته با طرح همسان‌سازی حقوق که هدفش نزدیک کردن حقوق بازنشستگان تامین اجتماعی به بازنشستگان کشوری بود، مستمری بگیران از افزایش 39 درصدی حداقل حقوق بهره بردند؛ یعنی سال گذشته حداقل حقوق یک مستمری بگیر تامین اجتماعی با 30 سال سابقه کار، چیزی حدود  4 میلیون و 200 هزار تومان بود. اما درباره افزایش حقوق مستمری بگیران در سال 1401 هنوز خبری به بیرون درز نکرده و همه‌چیز بستگی به جلسه شورای عالی کار دارد که در اسفند ماه هر سال برگزار می‌شود و درباره پایه حقوق سال 1401 تصمیم‌گیری می‌کند. اما شنیده‌ها از افزایش 10درصدی حقوق مستمری بگیران برای سال آینده خبر می‌دهند و احتمالا مبلغ ثابتی هم به آن اضافه خواهد شد.

شورای عالی کار چه زمان تصمیم می‌گیرد؟

بر اساس ماده 41 قانون کار، تعیین حداقل حقوق کارگران بر عهده شورای عالی کار است:‌ «شورای عالی کار همه ساله موظف است میزان حداقل مزد کارگران را برای نقاط مختلف کشور و یا صنایع مختلف با توجه به معیارهای ذیل تعیین کند: ۱- حداقل مزد کارگران با توجه به درصد تورمی که از طرف بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران اعلام می‌شود. ۲- حداقل مزد بدون آن که مشخصات جسمی و روحی کارگران و ویژگی‌های کار محول شده را مورد توجه قرار دهد باید به اندازه‌ای باشد تا زندگی یک خانواده را که تعداد متوسط آن توسط مراجع رسمی اعلام می‌شود، تامین کند.»

اعضای این شورا شامل ۳ نماینده كارگران، ۳ نماینده كارفرمایان و ۳ نماینده دولت به ریاست وزیر تعاون، كار و رفاه اجتماعی است. متولی برگزاری جلسات شورای عالی کار، معاون وزیر کار است که دبیری این شورا را هم بر عهده دارد. این شورا البته میزبان اعضای غیررسمی بسیاری می‌شود. تجربه نشان داده که بحث‌های این شورا آنچنان طولانی و پرتب‌وتاب است که در یک جلسه توافقی به دست نمی‌آید.

چرا تعیین حداقل حقوق سخت است؟

چون تنها نمی‌شود به مزیت‌های افزایش حداقل دستمزد کارگران فکر کرد. این افزایش، همانند دومینو روی بسیاری از افزایش قیمت‌ها هم اثر خواهد داشت و از سویی باید به‌گونه‌ای برنامه‌ریزی کرد که سهم دستمزد در قیمت تمام ‌شده تولید هر کالا یا خدماتی آن‌ قدر بالا نرود که منجر به زیان تولید و افزایش سطح عمومی قیمت‌ها شود و در آخر باز همان کارگران آسیب ببینند.